طلوع بی‌غروب ( مقاله تحقيقي )

یکی از مهم‌ترین وجوه مشترک اعتقادی در همه‌ی ادیان اعتقاد به برقراری حکومتی با قوانین الهی در جهان است. همه‌ي ادیان در این عقیده مشترکند که نجات بخشانی در طول تاریخ زندگی بشر وجود داشته اند که در آخر الزمان نیز به همراه منجی یگانه ظهور خواهند کرد.

درباره‌ی ظهور منجی در دوران مختلف زندگی بشر، بسیار صحبت شده است. این موضوع به‌خصوص در این برهه از زمان، نظر محافل سیاسی و غیر مذهبی را نیز به خود جلب نموده است. بحث‌های کارشناسان و صاحب‌نظران ادیان دیگر پیرامون احتمال وقوع ظهور در عصر حاضر نیست، بلکه تلاشی برای رسیدن به یک نقطه نظر واحد درباره‌ي چگونگی وقوع حتمی آن است.

برآیند نتایج برگزاری سمینارها، مصاحبه‌ها، چاپ کتب و مقالات و اخبار منعکس در رسانه‌های جهانی، ساخت فیلم‌هایی بر اساس تطبیق پیشگویی‌ها و وقایع بین‌المللی و نیز وقوع بلایای طبیعی مربوط به آخر الزمان از قبیل زلزله‌ها، طوفان‌ها، سیل‌ها، به وجود آمدن حفره در لایه اُزُن و انواع بیماری‌های لاعلاج و وجود ادعاهای دروغین افراد معلوم الحال جهت لوث نمودن موضوع ظهور منجی بشریت، بیانگر نزدیکی واقعه‌ی عظیم ظهور و انقلاب جهانی‌ست. با گردآوری و در کنار هم قرار دادن علائم و نشانه‌های پیشگویی شده در ادیان توحیدی و دقت در وقایع و رویدادهایی که در یک صد سال اخیر رخ داده است می‌توان به نزدیک بودن واقعه عظیم ظهور، بیش از پیش یقین نمود.

خداوند در طول زمان هدایت خود را به طرق گوناگون و هماهنگ و متناسب با شرایط زندگی بشر، به جهت آگاه ساختن او، برای انتخاب صحیح جهت حرکت و ، ارائه و مطرح ساخته است. جریان هدایت‌الهی، زمانی در قالب هدایت تکوینی و تشریعی و زمانی به شکل هدایت مستقیم توسط برگزیدگان خداوند، در کل هستی جاری شده است.

خالـق متعال با برخـوردار نمودن انسان ها از روح خـود، هدایت فطری را برایشان میسر نمـود، به همین سبب دیده می شود که در نهاد و فطرت بشر، گرایش به شناخت حضور خداوند بدون هیچ واسطه ای وجود دارد. این بدان معناست که انسان بدون هیچ آموزش و اکتسابی، در درون خویش به این نکته پی‌می‌برد که به وجودی مقدس وابسته است و خداوند تنها حامی و پشتیبان اوست. علاوه بر آن پروردگار متعال از طریق اصول و قوانین شریعت نیز، هدایت تشریعی را برای بشر ایجاد نمود. به مفهوم دیگر آنان را از طریق پاره‌ای از فرامین و اصول روشن، در مکتوبات مقدس و آسمانی راهنمایی نموده است.

اما به رغم فرستاده شدن یک صد و بیست و چهار هزار پیامبر و اولیا حق و نزول کتب مقدس، هنوز طبیعت الهی بشر در حالت انجماد و خواب است و راه بازگشت بر او پوشیده مانده است. به همین سبب همه‌ي ادیان آمدن منجیانی در تاریک‌ترین اعصار را نوید داده‌اند. هم چنین از پیروزی نیکی بر بدی و استقرار حکومت عدل‌الهی روایات بسیاری به جای مانده است .

خداود در هر دوره ای به مقتضای نیازمندی و آگاهی مردم آن عصر، جریان هدایت روح ربانی خود را مانند ریسمان الهی در دسترس بشریت قرار داده است. در زمان آخر این ریسمان‌ها با محوریت وحدت الهی به هم تابیده شده و تحکیم یافته و به مثابه حبل‌الله عمل می‌کنند.

چنانچه خداوند می‌فرماید:

" بگو به خدا و به آنچه بر ما و بر ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و فرزندان او، و نیز به آنچه بر موسی و عیسی و پیامبران دیگر از جانب پروردگارشان نازل شده است، ایمان آوردیم. میان هیچ یک فرقی نمی‌نهیم و همه تسلیم اراده او هستیم . " ( قرآن مجيد، سوره آل عمران، آیه 84)

" همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و متفرق نشوید و نعمت خدا را به یاد آورید، آنگاه که با یکدیگر دشمن بودید و خدا قلب های شما را به یکدیگر پیوند داد و به لطف خداوند با یکدیگر برادر شدید ، در صورتی که در پرتگاه آتش بودید و شما را نجات داد و این چنین خدا آیات خود را برای شما بیان می کند، شاید هدایت شوید. " ( سوره آل عمران آیه 103 )

پیروان ادیان هر یک سرحلقه دین خود را به عنوان منجی آخرالزمان می‌شناسند. لذا در ادیان مختلف منجی موعود به اسامی گوناگونی خوانده شده است: در دین زرتشت از او بـا نـام " سوشیانت "، در مذهـب هندو " کالـکی "، در آییـن بـودا " مایتریا "، در دیـن یهــود " ماشیح "، در نزد عیسویان " مسیح (ع) "، و در دین اسلام با نام "حضرت مهدی (ع) " یاد می‌شود. ایشان در حکم نماینده و جانشین خداوند در میان امت خویش‌اند. آنها انسان‌های کاملی هستند که به حقایق خدا در عالم آگاهند. هر یک از آنها حامل هدایت الهی برای قوم خویشند و رهبری آنها را به جانب یگانه مسیر هدایت و نجات به عهده دارند.

در دین زرتشت اعتقاد بر این است که سوشیانت‌ها (نجات‌دهندگان) و رهانندگان بسیاری وجود دارند که در دوران‌های مختلف ظهور کرده‌اند. از ظهورهای مختلف نجات دهندگان می‌توان از اشو زرتشت، شاه بهرام ورجاوند نام برد. واژه سوشیانت در اوستا به صورت اسم خاص به سه نجات دهنده هوشیدر اول، هوشیدر دوم (هوشیدر ماه) و سوشیانس اختصاص دارد. آنان معتقدند که در دوره یازدهم و دوازدهم دو پسر زرتشت، هوشیدر اول و هوشیدر دوم و در آخر دوره دوازدهم سومین پسر وی به نام سوشیانس ظهور خواهد نمود. ([1])

همچنین به زعم هندوها، ویشنو (شخصیت پروردگار) از ابتدا بوده و تا آخر نیز خواهد بود. آنان معتقدند که او در ده شکل متجلی خواهد شد که تا کنون نه بار در تجلیات گوناگون و در اعصار مختلف بر روی زمین آمده و دنیا را پر از عدل و داد کرده است. در مرتبه دهم به صورت کالکی سوار بر اسب ظهور خواهد نمود و دنیا را از فساد و زشتی ها پاک خواهد کرد.

در کتاب مقدس هندوها خداوند می فرماید: " هر گاه و هر کجا که دین دچار تباهی شود و بی دینی حکمفرما گردد، در آن زمان شخصاً هبوط می‌کنم ". (2)

از دیدگاه مکاتب مختلف بودایی‌ها، بودا آن حکیم بزرگ اولین بودایی نیست که در عالم ظاهر شده، بلکه در قرون و اعصار گذشته، قبل از او شش و یا بنا به روایتی بیست و چهار بودا در جهان ظاهر شده‌اند، اما بودایی که در آینده خواهد آمد و هم اکنون در حال کمون به سر می‌برد " بودی ساتوا " یا به عبارتی بودای در حال تکوین است. وی در عصر خویش مردم جهان را به سر منـزل سعادت رهبری خواهد نمود و به هنگار ظهـور " مایتریا " نامیده می‌شود . (3)

به اعتقاد فرقه مهایانا، بودا تنها بودایی نبوده که در زمین ظهور یافته باشد، بلکه پیش از او بوداهای متعدد به جهان آمده‌اند و بوداهای دیگر در آسمان هستند که در آینده ظهور خواهند کرد. (4)

همانند سایر ادیان در آیین سرخپوستان عقیده بر این است که نجات دهندگانی وجود دارند. آنها بر این باورند که به خـواست واکان - تاکا (روح بزرگ) در زمـان آخـر، گـوساله‌ای سفـید متـولد خواهـد شد که چندین بار تغـییر رنگ می دهد. تولد این گوساله علامتی برای ایجاد یک تحول بزرگ در جهان بشریت است.

" چپق مقدس " برجسته ترین ارمغان این ظهور خواهد بود. آنها از طریق کشیدن این چپق صدای خود را به روح بزرگ می‌فرستند و یگانگی با کل هستی را تجربه می‌کنند.(5)

به عقـیده یهودیان در زمـان آخـر ، نجات دهنده ‌ی به نـام ماشیـح ظهـور می‌کند تـا نظـامی منطبق با قـوانین الهی درجها ن برقرار سازد. بر اساس متون مذهبی یهود، موضوع ماشیح و گئولا (نجات نهایی) از جمله اهداف اولیه جهان است. از نظر فیزیکی و جسمانی، ماشیح انسانی است خاکی از اولاد بشر که به صورت عادی متولد شده است و اصل و نسب او به حضرت داود می رسد.( 6)

در کتاب مقدس تورات، خداوند می‌فرماید: " نجات دهنده‌ای در اورشلیم ظهور خواهد کرد تا کسانی را که از گناهانشان دست می‌کشند نجات بخشد . "(7)

مسیحیان نیز مانند سایر ادیان توحیدی در انتظار منجی هستند. به اعتقاد آنها شخصی برای اصلاح جامعه بشری و تشکیل حکومت جهانی به نام‌های مختلف "شیلو " ، "روح راستی" ، "تسلی دهنده"، "روح خدا" و یا " پسر انسان " فرود خواهد آمد.

بر اساس روایات چهار انجیل و مکاشفه یوحنا درست بعد از پایان اعصار، رویدادهای کیهانی و "بازگشت ثانـوی مسیح" اتفاق خواهد افتاد. در این رویداد مسیح با شـکوه باز میگردد تا زنده‌ها و مرده‌ها را داوری نماید. حضرت مسیح (ع) در آخرین گفت و گوی خود با شاگردانش چنین میفرماید: "این چیزها را اکنون که با شما هستم می گویم ولی وقتی خدای پدر " تسلی‌بخش " را به جای من فرستاد، منظورم همان روح القدس است. او همه چیز را به شما تعلـیم خـواهد داد، در ضمن هـر چـه مـن به شما گفـته‌ام، به یـادتان خواهد آورد. من هدیه‌ای نزد شما می‌گـذارم و می‌روم. این هدیه، آرامش فکر و دل است. آرامشی که من به شما می‌دهم مانند آرامش‌های دنیا بی‌دوام و زودگذر نیست. پس آسوده خاطر باشید! نترسید! فراموش نکنید چه گفتم، گفتم که می‌روم و زود باز می‌گردم ." (8)

همچنین در جای دیگر می فرماید: بسیار چیزهای دیگر دارم که بگویم، ولی افسوس که نمی توانید بفهمید، ولی وقتی روح پاک خدا که سرچشمه‌ی همه راستی‌هاست بیاید، تمام حقیقت را بر شما آشکار خواهد ساخت. (9)

در دین اسلام، پروردگار متعال وعده داده است که هر زمان، جهان بشریت آمادگی پذیرش ظهور منجی و برقراری حکومت الهی را داشته باشند، وعده خداوند انجام می پذیرد. بر این اساس زمانی که دنیا از ظلم و فساد آکنده شود، اذهان عمومی برای پذیرش حکومت الهی آماده خواهد شد.

خداوند در قرآن وعده کرده است که قوانین الهی بر تمام قوانین غیر الهی غلبه کرده و حکومت الهی در سراسر گیتی حکم فرما خواهد شد. هر چند که بد سیرتان آن را نپسندند. در این خصوص در قرآن کریم آمده است:

" این چیزی است که خداوند وعده کرده است و وعده الهی هرگز تخلف نمی‌پذیرد ولی اکثر مردم نمی دانند " . ( سوره روم آیه 4 )

"می‌خواهند نور خدا را به دهان هایشان خاموش کنند ولی خدا کامل کننده نور خویش است اگر چه کافران را ناخوش آید. اوست آن خدایی که پیامبر خود را همراه با هدایت و دین راستین فرستاد تا او را بر همه ادیان پیروز گرداند هر چند مشرکان را ناخوش آید " (سوره صف، آیه 8 و 9)

در حدیث قدسی می‌خواینم " جبرئیل بر پیامبر اکرم (ص) فرود آمد و از جانب خداوند برایش خبر آورد:" ای محمد ! من هرگز زمین را از عالمی که به طاعت مـن آگاه و هدایت کننده‌ی انسان‌ها در فاصله‌ی مرگ یک پیامبر و ظهور پیامبر دیگر باشد خالی نگذارم. ابلیس را رها نکردم تا مردم را گمراه کند، بلکه در روی زمین حجتی گذاشته‌ام تا آنها را به سوی من دعوت کرده‌، هدایت کننده راه من بوده و به  امر من آگاه باشد. برای هر قوم راهنمایی گماشتم تا خوبان را به وسیله او هدایت کنم وحجتی از جانب مان بر افراد بدسرشت باشد. (10)

پیامبر اکرم (ص) خطاب به یکی از یارانش فرمود : شما با به مهدی بشارت می دهم که او هنگام  اختلاف و تزلزل مردم، در امت من مبعوث شود و زمین را از عدل و داد پر کند،چنان که از ظلم و ستم پرشده باشد، و اهل آسمان و زمین از وی خشنود و راضی شوند. (11)

امیر مؤمنان علی (ع) خطاب به فرزندش حسین (ع) می فرماید : این فرزند من آقاست چنان که پیامبر (ص) او را (آقا) و سید نامید. خداوند به زودی از نسل وی مردی را به وجود می آورد که هم نام پیامبرتان باشد و در صورت و سیرت شبیه به او خواهد بود، وقتی که مردم از خود غافل باشند و حق را از میان برند و ستمگری پیشه گیرند، او قیام می کند، به خدا سوگند اگر قیام نکند، ( در صورت ظاهرشدن )گردن او را می‌زنند و از قیام وی اهل آسمان و ساکنان زمین خشنود و مسرور می‌شوند. او زمین را پر از عدل کند، پس از آن که از ظلم و ستم پرشده باشد. (12)

امام حسن (ع) خطاب به یکی از یاران خویش (هنگامی که مردم به حضرت خیانت کردند و با خنجر به او حمله کردند و حضرت را مجروح نمودند) پس از سخنی طولانی فرمود: " خداوند در آخر الزمان و روزگاری سخت در میان جهل و نادانی مردم، مردی را بر می‌انگیزد و او را با فرشتگان خود تأیید می‌کند و یاران او را حفظ می‌نماید و با آیات و نشانه‌های خودش او را نصرت می‌دهد و بر کره‌ی زمین غالب می‌گرداند، تا آنجا که مردم پارهای از روی میل و گروهی بی‌میل و اکراه به دین خدا می‌گروند، سپس زمین را پر از عدل و داد و نور و برهان می‌کند. تمام مردم جهان در برابر وی خاضع شوند و هیچ کافری باقی نمی‌ماند مگر آن که مؤمن شود و هیچ بدکاری نمی‌ماند جز این که اصلاح گردد و در دولت او درندگان آزادانه زندگی می‌کنند و زمین چنانکه باید گیاهان خود را بیرون می دهد (برکت و کشاورزی) و آسمان برکات خود را فرو می‌فرستد. گنج ها و معادن زمین برای او آشکار می شود و چهل سال در بین مشرق و مغرب عالم سلطنت می‌کند، پس خوشا به حال آنها که روزگار او را درک می کنند و سخنان او را می شنوند. ( 13 )

و " خلیفه انسانی‌ست کامل که در شریعت و طریفت و حقیقت و گفتار، کردار و اخلاق و معارف نیک از کمال برخوردار است. او اسامی بسیاری دارد. انسان کامل را شیخ، پیشوا، هادی و مهدی، خلیفه، قطب و صاحب زمان، جام جهان نما و آینه‌ی گیتی نمای و عیسی گویند که  مرده را زنده می‌کند، خضر گویند که آب حیات خورده است و سلیمان گویند که زبان مرغان می‌داند، و این انسان کامل همیشه در عالم است و در هر زمان یکی بیشتر نیست. انسان کامل همیشه در عالم یکی است و دیگران دارای مراتبی هستند و هر یک در مرتبه‌ای. هر گاه آن یگانه از این عالم در گذرد، یکی دیگر در جای وی نشیند تا عالم بی‌دل نماند. انسان کامل از همه چیز و همه کس باخبر است و در ملک و ملکوت و جبروت هیچ چیز بر وی پوشیده نیست. او چون خدا را شناخت به لقای خدا رسید و از خصوصیات او برخوردار شد و هیچ کاری را بهتر از آن ندید که با مردم در باره‌ی او صحبت کند، تا آنها با شنیدن و عمل به آن رستگار شوند و هر کسی که چنین کند، وارث انبیاء است" . (14)

چـون مـرا دیـدی خـدا را دیده ای

گـرد کعبه ی صـدق برگـردیـده ای

خدمت من طاعت و حمد خداست

تا نپنداری که حق از من جداست

چشــم نیکـو بـاز کـن در مـن نگـر

تا ببینی نور حق انـدر بشر ( 15 )

                                                                                                               گرد آوري و تدوين: ل.و

پی نوشت :

1- [1]برداشتی از سوشیانس ( موعود مزدیسنا ) ص 5 و 6 و 7

2 ـ گیتا / فصل 2 / ترجمه و شرح آیه 7 / ص 211 و 212

3 ـ تاریخ جامع ادیان / اصول عقاید هینایانا

4 ـ تاریخ ادیان جهان / سیر مذهب در هندوستان / ظهور مذهب مهایانا

5 ـ برداشتی از چپق مقدس

6 ـ برگرفته از ماهنامه بینا / شماره 4 و 5

7 ـ عهد عتیق / اشعیا / باب 59 آیه 20 ص 690

8 ـ عهد جدید / انجیل یوحنا/ باب 14 آیه 25 � 28

9 ـ عهد جدید / انجیل یوحنا / باب 16 آیه 12 و 13

10 ـ صدای او ( مجموعه احادیث قدسی )جلد 3 ص 265 و 266

11 ـ حکومت جهانی حضرت مهدی ( عج ) از دیدگاه قرآن و عترت / ص 162

12 ـ حکومت جهانی حضرت مهدی ( عج ) از دیدگاه قرآن و عترت / ص 165

13 ـ حکومت جهانی حضرت مهدی ( عج ) از دیدگاه قرآن و عترت / ص 169

14 ـ تصنیف عزیز الدین نسفی . الانسان الکامل ـ به تصحیح و مقدمه ی فرانسوی ماری ژان موله

15 ـ مولوی نامه / ص 294 و 295

بازگشت

Share