|
نگاهی به آیات و احادیث مرتبط با نماز
بسم ا... الرحمن الرحيم
اهميت نماز:
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز، کليد بهشت است."
نهج الفصاحه، جمله 1588
رسول(ص) گفت: "نماز، دين است: هرکه نماز از دست بداشت، دين خود را ويران کرد." پرسيدند از وي که: "از کارها چه فاضل‌تر است؟" گفت: "نماز به وقت خويش به پاي داشتن." و گفت: "کليد بهشت، نماز است" و گفت: "حق تعالي بر بندگان خود، هيچ چيز فريضه نگردانيد، پس از توحيد، دوست‌تر وي از نماز، و اگر چيزي دوست داشتني‌تر از اين داشتي، فرشتگان خود را بدان مشغول گردانيدي و ايشان همه در نماز باشند: گروهي در رکوع، گروهي در سجود، گروهي بر پاي و گروهي نشسته."
کيمياي سعادت، امام محمد غزالي، تصحيح احمد آرام، اصل چهارم: درنماز است، ج 1، ص171
امام علي(ع) مي‌فرمايد: "شما را به نماز و مراقبت از آن سفارش مى‌كنم، زيرا نماز برترين عمل و ستون و اساس دين شماست".
بحارالانوار، ج 82 ص 209
پيامبر خدا(ص): "خداوند، جلّ ثناؤه، نور ديده‌ي مرا در نماز قرار داد و نماز را محبوب من گردانيد، هم‌چنان كه غذا را محبوب گرسنه و آب را محبوب تشنه (با اين تفاوت كه) گرسنه هرگاه غذا بخورد، سير مى‌شود و تشنه هرگاه آب بنوشد، سيراب مى‌شود، امّا من از نماز سير نمى‌شوم".
منتخب ميزان الحكمة- مكارم الأخلاق: ٢ / ٣٦٦
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نور چشمم در نماز قرار داده شده است".
اصول کافي، ج 5، 321
رسول اكرم(ص) "نماز راه و روش انبياء است."
بحار الانوار، ج82 ص231
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز اساس دين است."
وسائل الشيعه، ج1، ص14
پيامبر خدا(ص) فرمود: "جايگاه نماز در دين، مانند جايگاه سر در بدن است."
کنز العمال، ج 7، حديث 18972
پيامبر خدا(ص) فرمود: "هر چيز، چهره‌اي دارد، و چهرهي دين‌تان نماز است، پس مبادا فردي از شما، چهرهي دينش را زشت سازد؛ و هر چيز سرآغاز دارد، و سرآغاز نماز، الله اکبر است."
اصول کافي، 270،3
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز، پايه و دين شما است."
ميزان الحکمه، ج5، ص 370
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز از آداب دين است، و آن مايه‌ي خشنودي خدا و راه و روش پيامبران الهي است."
ميزان الحکمه، ج5، ص 366
رسول گرامي اسلام(ص) در حديثي فرموده‌اند: "نماز از سنت‌هاي دين، و مايه‌ي خشنودي پروردگار، و راه و روش پيامبران است."
جامع احاديث الشيعه، ج4 ،ص22
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز ترازوي (اعمال) است، هر کسي بيش‌تر به جا آورد بيش‌تر بهره مي‌برد."
فروع کافي، ج 3، ص 267
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز، [وسيله‌ي] سنجشي‌ست که هر کس [باشرايط] آن را به‌‌جا آورد، پاداش آن را به طور کامل دريافت مي کند."
اصول کافي، 267،3
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز، به‌سان خيمه است. وقتي که استوار باشد، طناب‌ها و ميخ‌ها و پرده‌ي [خيمه] سودمند
واقع شوند؛ و هرگاه [خيمه] شکسته شود، طناب و ميخ و پرده‌ي [خيمه] سود نبخشد."
اصول کافي، 3، 264
علي(ع) فرمود: "...خدا را، خدا را درباره‌ي نماز [مراقب باشيد]، زيرا که آن بهترين عمل و دين‌تان است ... ."
اصول کافي، 52،7
حضرت علي(ع) فرمود: "هر چيزي داراي صورت است، صورت دين شما نماز است."
بحارالانور، ج 82، ص 227
امام صادق(ع) فرمود: "دوست داشتني‌ترين کارها نزد خداي عزّوجلّ، نماز است، و اين عمل، آخرين سفارش پيامبران است ..."
اصول کافي، ج 3، ص 264
امام رضا(ع) فرمود: "نماز آخرين سفارش همه‌ي پيامبران الهي بوده است."
وسائل الشعيه، ج 3، ص 206
امام صادق(ع) فرمود: "نماز واجب از بيست حج، بهتر است. و هر حج، بهتر از خانه‌اي‌ست پُر از طلا که صدقه داده شود تا آنگاه که تمام گردد."
اصول کافي،3، 265 تا 266
از ابوعبدالله صادق(ع) پرسيدند: "با ارج‌ترين طاعتي که انسان را به خدا نزديک کند و هيچ طاعتي به درگاه خدا محبوب‌تر از آن نباشد، چه طاعتي است؟" ابوعبدالله(ع) فرمود: "بعد از شناخت الله، هيچ طاعتي را با ارج‌تر و پر‌بهاتر از نماز نمي‌شناسم، نشنيده‌اي که بنده‌ي صالح خدا، عيسي بن مريم(ع) گفته است: و خداوند مرا به اداي نماز و پرداخت زکات سفارش کرد تا روزي که زنده باشم."
گزيده‌ي اصول کافي، ج2،ص 183
امام صادق(ع) فرمود: "بهترين عمل‌ها در روز قيامت نزد خداوند نماز است."
نقل از جعل حديث، ص7
امام رضا(ع) فرمود: "نماز، نردبان پرهيزکاران است."
اصول کافي، 265،3
آثار و بركات نماز:
از رسول خدا صلى الله عليه و آله سفارش شده است: "آگاه باشيد! نماز سفره‌ي گسترده‌ي خدا در زمين است كه خداوند روزى پنج بار (مراد در اوقات مخصوص) براى اهل رحمتش (افراد شايسته رحمت) گواه نموده. به راستى آن كسى كه در شبانه‌روز پنج بار كنار سفره‌ي رحمت و لطف خدا مى‌نشيند، آيا از كنار چنين سفره‌اى، گرسنه و با دست خالى بر مى‌خيزد؟ هرگز! بنابراين بياييد، روح و جان خود را در كنار سفره‌ي رحمت و با غذاهاى معنوى و ملكوتى اين سفره نيرومند كنيم
مستدرك الوسائل، ج 1، ص 170
رسول گرامي اسلام(ص) به ابوذر فرمود: "اي اباذر! تا هنگامي که در نماز به سر مي‌بري، در خانه‌ي پادشاه جهان را مي‌کوبي و آن‌‌که درب خانه فرمان‌رواي هستي را زياد بکوبد، مطمئناً، در به رويش گشوده خواهد شد".
بحارالانوار، ج 82، ص 232، س 21 و ج 84. ص 258، س 20
حضرت علي(ع) مي فرمايد: "نماز خواندن وسيله‌ي نزديکي به خداست براي هر شخص پرهيزکار."
ميزان الحکمة، ج 5، 367
حضرت علي(ع) فرمود: "نماز خيري است که بنده به وسيله‌ي آن به خدا تقرب جويد."
نهج البلاغه، ترجمه دکتر سيد جعفر شهيدي، حکمت 136، ص 386
پيامبر اکرم صلوات الله عليه فرمود: "نماز، معراج مؤمن است و گفته‌اند آن را هفت کرامت است: هدايت، کفايت، کفارت، رحمت، قربت، درجت و مغفرت!"
امام محمد ميبدي، خلاصه‌ي تفسير ادبي و عرفاني قرآن مجيد، ص 217- نماز، زيباترين پرستش، ص ص 44 تا 47
حضرت علي(ع) فرمود: اگر نمازگزار بداند که چقدر از رحمت (خداوند تعالي) او را گرفته است، سرش را از سجده برندارد."
غررالحکم، ص 261
امام على عليه السلام: "هر كه نماز را با معرفت بـه حق آن بـه جـاى آورد ، آمرزيده است ".
منتخب ميزان الحكمة- الخصال: ٦٢٨/ ١٠
فاطمه‌ي زهراء عليهاالسلام: "خداوند نماز را به منظور دور كردن (انسان) از كِبر واجب فرمود ".
منتخب ميزان الحكمة- البحار: ٨٢ / ٢٠٩ / ١٩
حضرت علي(ع) فرمود: "نماز، رحمت الهي را نازل مي‌کند."
غررالحکم،ص 52
رسول خدا(ص) فرمودند: "اى ابوذر! هيچ مؤمنى به نماز نمي‌ايستد، مگر اين كه بين او تا عرش خدا نيكى بر او فرود مى‌آيد و خداوند فرشته‌اى را بر او مى‌گمارد كه ندا مى‌كند اى پسر آدم! اگر بدانى كه چه پاداش عظيمى به خاطر نمازت دارى و با چه كسى راز و نياز مى‌كنى هرگز از نماز خواندن خسته نمى‌شوى، و از آن روى بر نمى‌گرداني".
امالى شيخ طوسى چاپ سنگى جزء 18 ص 336
نماز گزار از سه موهبت الهي برخوردار است. محمد بن مسلم از امام باقر(ع) نقل مي‌کند که حضرتش فرمود: "نمازگزار هنگام اشتغال به نماز سه خصلت را داراست. فرشتگان از قدمش تا به آسمان‌ها او را احاطه مي‌نمايند و از آسمان‌ها تا بالاي سرش خير و احسان نثار مي‌شود و فرشته‌اي که بر او موکّل است مي‌گويد اگر اين نمازگزار بداند که طرف مناجات او کيست از نمازش جدا نمي‌گردد و جالب‌تر اين‌‌که در روايات آمده است که خداوند، نزد ملائکه به بنده‌ي نمازگزارش مباهات مي‌کند."
من لايحضره الفقيه /1/135- محمّد جواد يزدي، جايگاه نماز در اديان الهي، ص65
يزيد بن خليفه گويد از امام صادق(ع) شنيدم که مي‌فرمود: "آنگاه که نمازگزار براي نماز به پا مي‌خيزد، رحمت [الهي] از اطراف آسمان به سوي اطراف زمين بر او فرود آيد، و فرشتگان او را در برگيرند. آنگاه فرشته‌اي او را ندا دهد اگر اين نمازگزار از برکات نماز آگاهي مي‌داشت، نمازش را به پايان نمي‌برد".
اصول کافي، 265،3
حضرت امام رضا(ع) به محمد بن سنان چنين فرمود که: "همانا علت واجب شدن نماز آن است که نماز اقرار به بندگي خداوند عزوجل است و نفي نظير و شريک براي خداوند عزيز و ايستادن انسان در برابر خداوند حکيم با حال مذلّت و مسکنت و فروتني و خضوع و اعتراف به گناهان و نيز در خواست عفو از تقصيرات و برطرف ساختن آثار گناهاني‌ست که شخص در گذشته مرتکب شده، و صورت نهادن بر زمين است در هر روز به خاطر بزرگ‌داشت خداوند جل جلاله و ديگر آن‌‌كه نماز سبب مي‌شود بنده پيوسته به ياد خدا باشد و او را فراموش نکند و طاغي و ياغي نباشد، و با خشوع و تذلل و رغبت خواستار افزوني بهره‌ي خود در دين و دنيا باشد و علاوه بر اينها، انسان با نماز بر خود واجب مي‌سازد که پيوسته و شبانه‌روز در مقام بندگي و به ياد خداوند باشد. و همين نمازگزاردن شخص در پيشگاه پروردگار و ايستادن در برابر خداوند سبحان، باز دارنده‌ي او از ارتکاب گناهان است و او را از فسادهاي گوناگون مانع مي‌شود".
ايوب نظري، اسرار و شگفتي‌هاي نماز، چاپ اول 1377 نشر فوژان، ص ،103 به نقل از من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 322
فضل بن شاذان از امام هشتم، حضرت رضا(ع) در مورد علّت وجوب نماز سؤال مي‌کند. حضرت مي‌فرمايد: "همانا علّت وجوب نماز اين است که نمازگزار اقرار به ربوبيت خداوند مي‌کند و هر گونه شريکي را از ساحت قدس او به دور مي‌افکند و در پيشگاه خداوند مقتدر با حالت خواري و بي‌چارگي و فروتني و با اعتراف به ضعف خويش مي‌ايستد و چشم‌پوشي از گناهان گذشته‌ي خويش را از حضرتش مي‌خواهد. هر روز صورت، بر زمين مي‌گذارد تا بدين وسيله تعظيم خدا را کرده و هميشه به ياد او باشد و تا اين که حالت شکستگي و تذکّر را از دست نداده و خواستار افزايش دين و دنياي خود باشد با آنچه در آن از فساد است و نماز موجب ياد خداوند و تداوم ذکر او در تمام شب و روز مي‌باشد، تا بنده، پروردگار و آفريننده‌ي خود را فراموش نکند و اگر فراموش کرد گردن کشي نکرده و با خواري و خضوع با ايستادن به نماز در پيشگاهش از همه‌ي گناهان عذر تقصير بخواهد".
عيون اخبار الرضّا، 2/102و علل الشريع ، 1/244- محمّد جواد يزدي، جايگاه نماز در اديان الهي، ص 72
امام صادق(ع) فرمود: "هيچ بنده‌اي از شيعيان ما نيست که در نمازش ايستاده قرآن تلاوت کند، مگر آن‌‌كه به تعداد هر حرف آن صد حسنه [پاداش] به او دهند. و در نمازش در حال نشسته قرآن نمي‌خواند، جز اين‌‌كه به تعداد هر حرف آن پنجاه حسنه [پاداش] به او دهند ...
به خدا سوگند، آنگاه که شما در نماز هستيد پاداش مبارزان در راهش خواهيد داشت".
اصول کافي، 214،8
حضرت علي(ع) فرمود: "نماز، قلعه و دژ محكمى‌ست كه نمازگزار را از حملات شيطان نگاه مى‌دارد".
غرر الحكم، ص 56
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز چهرهي شيطان را سياه مي‌کند."
نهج الفصاحه، ص 584
امام مهدي(ع) فرمود: "هيچ چيز مثل نماز، بيني شيطان را به خاک نمي‌مالد و او را خوار نمي‌کند، پس نماز بخوان و بيني شيطان را به خاک بمال".
بحالانوار، ج 52، ص 182
امام صادق(عليه السلام) در روايتي فرمود: "ملك‌الموت به هنگام قبض روح، شيطان را از آن‌‌كه بر نمازش محافظت داشته دفع مي‌كند تا نتواند به مسافر با ايمان جهان آخرت ضرر برساند و در آن حالت هولناك، شهادت به توحيد و رسالت را به او تلقين مي‌كند".
من لايحضره الفقيه، ج 1، ص 42
حضرت علي(ع) فرمود: "خداوند ايمان را براي پاک‌سازي از شرک واجب ساخت و نماز را براي پاک ساختن از تکبر و زکات را به عنوان سبب سازي براي رزق و روزي و ..."
نهج البلاغه فيض الاسلام حکمت 244
حضرت علي(ع) فرمود: "خداوند (نماز) را در جهت دوري شما از کبر و خودپسندي مقرر فرمود."
اعيان الشعيه، ج 8، ص 316
امام علي در خطبه‌ي قاصعه فرموده‌اند: "... و از اين روست که خداوند بندگان مؤمن خود را به وسيله‌ي نماز و زکات‌ها و کوشيدن به روزه در روزهايي که واجب کرده است، نگاه مي‌دارد. براي آن‌‌که به تمامي اندام‌ها و جوارح‌شان آرامش بخشد و براي به زير افکندن چشم‌هايشان، و رام کردن نفس‌هاي ناآرام‌شان، و نرم کردن دل‌هاي آنان، و بيرون کردن کبر و خودپسندي از آنان."
نهج البلاغه، خطبه‌ي 234- حسن راشدي، نماز شناسي، جلد دوم، نشر ستاد اقامه نماز، چاپ هشتم1380، ص82 و 83
"و نماز، زداينده‌ي کبر و خودبيني است".
نهج البلاغه، ترجمه دکتر سيد جعفر شهيدي، حکمت 252
"و خداوند واجب گردانيد ... نماز را براي پرهيز از خود‌بزرگ‌بيني".
نهج البلاغه، ترجمه دکتر سيد جعفر شهيدي، حکمت 252
حضرت علي(ع) فرمود: "به وسيله‌ي سجده و ركوع و خضوع و خشوع در برابر عظمت خدا به او تقرب جوى".
غرر الحكم، ص356
پيامبر خدا(ص) فرمود: "وقت هيچ نمازي فرا نمي‌رسد مگر آن‌‌که فرشته‌اي در حضور مردم و روياروي آنان به آنها ندا مي‌دهد که برخيزيد به سوي آتش‌هايي که بر پشتتان افروختيد و آنها را با نمازتان خاموش کنيد."
من لايحضر الفقيه، ج1، حديث 624
حضرت علي(ع) در حديثي از پيامبر اکرم(ص) که آن را شيعه و سّني نقل کرده‌اند، مي‌فرمايد: "نماز مانند نهر رواني‌ست کنار درب خانه‌ي شما که انسان شبانه‌روزي پنج مرتبه در آن نهر خودش را بشويد پس آلودگي در او باقي نمي‌ماند و با نمازهاي پنج گانه هم گناهي براي انسان باقي نمي‌ماند".
من لايحضره الفقيه، 1/136- محمّد جواد يزدي، جايگاه نماز در اديان الهي، ص93
امام صادق(ع) فرمود: "هر کس که دوست دارد بداند نمازش قبول شده يا نه، ببيند که آيا نمازش او را از گناه و زشتي بازداشته يا نه؟ پس به هر قدر که نمازش او را از گناه باز داشته به همان اندازه نمازش قبول شده است."
بحالانورا، ج 82، ص 1922
پيامبر اسلام(ص) فرمود:
"هيچ بنده‌اي نيست که به اوقات نماز و مواقع خورشيد، توجه داشته باشد، مگر آن‌‌که، راحت هنگام مرگ، جدايي از غم و اندوه، و رهايي از آتش را برايش ضمانت مي‌کنم."
بحار الانوار، ج 80، ص 9
نماز نور هدايت و وسيله‌ي نجات است:
پيامبر خدا(ص) فرمود: "کسي که بر نمازهاي پنج‌گانه محافظت و مراقبت نمايد اين نمازها براي او در قيامت، نور و وسيله‌ي نجات خواهد بود".
کنزالعمال، ج7، حديث 18862
پيامبر خدا(ص) فرمود:"نماز، نور مؤمن است".
نهج الفصاحه، ص 584
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز هر کس نوري در دل اوست، پس هر کس خواست، قلبش را نوراني کند".
کنزالعمال، ج7، حديث 18862، نقل از جعل حديث
عواقب ترک نماز:
پيامبر خدا(ص)فرمود: "شيطان پيوسته از فرزندان آدم در وحشت و هراس است، تا آنگاه که نمازهايش را به دقت و با شرايط و آداب مي‌خواند، پس اگر نماز را ضايع نموده و در وقت مقرر آن به‌‌جا نياورد شيطان بر او چيره مي‌شود و او را در گناهان کبيره مي‌اندازد و گرفتارش مي‌کند."
بحارالانوار، ج82، ص203
پيامبر خدا(ص) فرمود: "پيوسته تا زماني که انسان مؤمن بر نمازهاي پنج‌گانه مواظبت مي‌کند، شيطان از او ترسان است ولي هنگامي که آنها [= نمازها] را تباه سازد، شيطان بر او جرأت يابد تا در گناهان بزرگ، وي را داخل سازد".
اصول کافي، ج3، ص 269
پيامبر خدا(ص) فرمود: "تا انسان مواظب نمازهاي پنج‌گانه در اوقاتش مي‌باشد، شيطان از او برکنار است پس وقتي آن
را ضايع ساخت (نمازها را در اوقاتش نخواند) شيطان بر او جرأت نموده به گناهان بزرگ او را وا مي‌دارد."
سفينه البحار، ج 2، ص 43
حضور قلب در نماز:
رسول(ص) گفت: "هرکه در نماز ايستد و هوا و روي و دل وي با حق تعالي باشد، از نماز باز گردد چنان‌‌که گويي از مادر زاده شده است"، يعني پاک از همه‌ي گناهان. و به حقيقت بدان که، چنان‌‌که روي ظاهر از قبله برگردانيدن، صورت نماز را باطل کند، روي دل از حق گردانيدن و انديشه‌هاي ديگر بردن، حقيقت روح نماز را باطل کند، چه ظاهر، غلاف باطن است و کار همه آن دارد که در غلاف است و غلاف را بس قدرتي نيست."
کيمياي سعادت، امام محمد غزالي، تصحيح احمدآرام، اصل چهارم: درنماز است، پيدا کردن حقيقت روح اعمال نماز، استقبال قبله، ج1، ص 179
امام صادق(ع) فرمود: "هر که دو رکعت نماز بخواند و بداند با که سخن مي‌گويد، گناهانش بخشيده مي‌شود."
وافي، ج 2،ص 10
پيامبر خدا(ص) فرمود: "هرکس دو رکعت نماز بگذارد که در آن چيزي از امور دنيا را به قلب خود خطور ندهد خداوند او را مي‌آمرزد".
محجه البيضاء، ج 1،ص 349
حضرت علي(ع) فرمود: "در نماز توجه به خدا داشته باش، زيرا از نماز آن مقدار مقبول مي‌شود که با توجه خوانده شود."
محجه البيضاء، ج 1، ص 354
پيامبر خدا(ص) فرمود: "دو رکعت نماز با توجه، از شب‌زنده‌داري غافلانه بهتر است."
بحارالانوار، ج 84 ، ص 259
حضرت علي(ع) مي‌فرمايد: "خوابيدن با علم و يقين بهتر از نماز و نيايش است با حالت شك و ترديد".
نهج البلاغه حكمت 93
رسول(ص) گفت: "بسيار بنده بود که نماز کند و از نماز وي بيش از ده يک يا شش يک ننويسند و آن مقدار نويسند از نماز هر کسي، که به دل در آن حاضر باشد."
گفت: "نماز چنان کن که کسي را وداع خواهي کرد." يعني خود را و هواي خود را وداع کن و همگي خود به نماز ده و براي اين بود که عايشه مي‌گويد: "پيامبر خدا با ما حديث مي‌کردي و ما نيز با وي، چون وقت نماز درآمدي، گفتي که هرگز ما را نشناخته است، از مشغولي که بودي به عظمت حق تعالي."
کيمياي سعادت، امام محمد غزالي، تصحيح احمدآرام، اصل چهارم: درنماز است، پيدا کردن حقيقت و روح نماز، ج 1، ص 176
پيامبر خدا(ص) فرمود: "يک رکعت نماز کسي که متوجه خدا باشد، بهتر از هزار رکعت کسي است که از خدا غافل
باشد."
نهج الفصاحه،ص 35
حضرت علي(ع) فرمود: "نماز بنده پذيرفته نمي‌شود مگر آنچه را که با قلبش به نماز توجه کرده است."
المواعظ العدديه، ص 312
امام زين العابدين(ع) فرمود: "همانا نماز بنده پذيرفته نمي‌شود مگر آنچه را که با قلبش به نماز توجه کرده است."
المواعظ العدديه، ص، 270
حضرت علي(ع) فرمود: "در حال نماز، به معني و حقيقت نماز توجه کن از هر نمازي، آن قسمت را به حساب مي‌آورند که با تمام دل و جان به آن توجه کرده‌اي. خداوند سبحان نهي فرمود که مؤمنان با مستي خواب براي نماز برخيزند و در
وصف منافقان گفت: "و چون به نماز برخيزند با کسالت برخيزند، تظاهر مي‌کنند و کمتر به ياد خدا مي‌پردازند."
گزيده‌ي کافي، ج2،ص 210
امام صادق(ع) فرمود: "در هنگام نماز از دنيا و آنچه در آن است مأيوس شو و تمام توجه‌ات را به خدا قرار ده و به ياد روزي باش که در برابر دادگاه عدل الهي قرار مي‌گيري."
محجه البيضاء ج، 1ص 382
امام صادق(ع) فرمود: "هر گاه رو به قبله ايستادي، دنيا و هر چه را در آن است و مردم و احوال و اوضاع آنها را يک‌سره فراموش کن و دلت را از هر آنچه تو را از خدا باز مي‌دارد فارغ گردان و با چشم دل عظمت خدا را ببين و روزي را به ياد آر که به سوي او برگردانده مي‌شوي. چون تکبير گفتي، هر آنچه را ميان آسمان‌ها و زمين است در برابر بزرگي او ناچيز شمار، زيرا هر گاه بنده تکبير بگويد و خداي تعالي به قلبش بنگرد و حقيقت تکبير را در آن نبيند مي‌فرمايد: اي دروغگو مرا فريب مي دهي؟ به عزت و جلالم سوگند که تو را از شيريني يادم محروم مي‌کنم."
حسين اسکندري، آيه‌هاي زندگي، نشر سروش، چاپ اوّل 1381، ص 113 به نقل از ميزان الحکمه جلد 7، ص 3127
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز بخوان (همانند) شخصي که آخرين نمازش مي‌باشد. وقتي شروع به نماز مي‌کني بگو اين
آخرين نماز من در دنياست و چنين مي‌باش مثل اين كه بهشت در برابرت و آتش زير پايت و عزرائيل پشت سرت و پيغمبران در سمت راستت و ملائکه در سمت چپ هستند و پروردگار از بالاي سرت بر حالت آگاه است. پس نگاه کن در برابر چه کسي ايستاده‌اي و با چه کسي مناجات مي‌کني و چه کسي به تو مي‌نگرد".
سفينه البحار، ج 2، ص 45
حضرت علي(ع) مي‌فرمايد: "هرگاه يکي از شما به نماز ايستد بايد مانند کسي که به نماز وداع مي‌کند نماز بخواند."
غررالحکم، ص 139
امام رضا(ع) فرمود: "وضو دل و روح را آماده‌ي ايستادن در برابر پروردگار مي‌سازد."
چهارصد سخن پيرامون نماز، ص 21
حضرت علي(ع) فرمود: "آن کس که در مقابل مردم با دقت نماز بخواند و در خلوت بدون دقت نمازگزارد به نماز بي‌اعتنايي کرده است."
مستدرک الوسائل، ج 2، ص26
امام صادق(ع) فرمود: "آنگاه که به نماز ايستادي، برتو باد به فروتني [دروني] و توجّه داشتن به نمازت، زيرا خداي عزّوجلّ مي‌فرمايد: " آنان [= مؤمنان] کساني هستند که در نمازشان فروتني دارند."
اصول کافي، ج3، 300
امام جواد(ع) فرمود: "فروتني و خود کوچک‌بيني در نماز، زينت نماز است."
احقاق الحق، ج 12، ص 434
حضرت علي(ع) فرمود: "چگونه ممکن است لذت عبادت را درک کند آن کس که از هواها خودداري نمي‌کند."
غررالحکم
امام سجاد(ع) در رساله‌اي که حقوق اعمال را متذكر مي‌شود در مورد حقّ نماز، چنين مي‌فرمايد: "امّا حقّ نماز اين است که بداني نماز ورود به درگاه خداوند است و تو در حال نماز در برابر خدا مي‌ايستي و چون اين را دانستي سزاوار است مانند بنده‌اي ذليل و خوار به اقامه‌ي نماز برخيزي که آرزومند و اميدوار و نيازمند و زاري‌کننده است و در برابر آن کسي که ايستاده با آرامي و سر به زير و فروتني و خشوع اعضاء تعظيم کند و از سوداي دل به خوبي با او راز بگويد و بخواهد که گردن او را از زير بار خطاها و لغزش‌هايي که او را فرا گرفته است و گناهاني که او را به پرتگاه نابودي مي‌کشاند، آزاد نمايد و توان و نيرويي جز نيروي او نيست."
تحف العقول 258 - محمّد جواد يزدي، جايگاه نماز در اديان الهي، ص 80
وقت نماز
ابان بن تغلب گويد: در مُزدلفه، پشت سر امام صادق(ع) نماز گزاردم، پس از اتمام نماز به من رو نمود و فرمود: "اي ابان! هر کس که نمازهاي واجب پنج‌گانه را برپا دارد و بر اوقات آنها مواظبت نمايد، روز قيامت، در حالي خدا را ديدار کند که خدا با خود پيمان دارد تا او را به سبب آن وارد بهشت سازد. و کسي که حدود و شرايط آنها را به پا نداشته و بر اوقات آنها مواظبت ننموده، در حالي با خدا ديدار کند که خدا درباره‌ي وي با خود پيماني ندارد. اگر خواست، اورا مجازات کند و اگر خواست او را بيامرزد."
اصول کافي، ج 3، ص 267
امام باقر(ع) فرمود: "هر انسان با ايماني که نمازهاي واجب را در وقتش به جا آورد، وي از بي‌خبران به شمار نمي‌رود."
اصول کافي، 270،3
على(ع) فرمود: "هر نمازى را در وقت خاصش كه مقرر شده است بجاى آور، نه براى داشتن وقت آزاد، نمازى را زودتر از وقتش بگذار، و نه به دليل درگيري‌هاى ديگر، نماز را از زمان ويژه‌اش به تأخير انداز، و بدين نكته توجه داشته باش كه هر كار ديگرت تابع نمازت خواهد بود".
نهج البلاغه صبحى صالح عهد ،27 ص 385 384
امام صادق عليه السلام: "دو خصلت است كه در هركه نباشد، از او دوري كن، دوري كن، دوري كن!" عرض شد آن دو چيست ؟ فرمود:" نمازِ به وقت و مواظبت كردن بر آن و همدردي (دستگيري از برادران)".
منتخب ميزان الحكمة- الخصال: ٤٧ /٥٠
اهميت نماز شب:
پيامبر خدا(ص) فرمود: "هميشه جبرئيل مرا توصيه و سفارش به قيام شب و نماز در آن مي‌نمود. آن‌‌قدر در اين باره سفارش مي‌کرد که گمان کردم خوبان امتم شب را نمي‌خوابند مگر اندکي."
بحارالانورا، ج 76، ص 233
پيامبر خدا(ص): "هيچ بنده‌اى نيست كه قصد آن كند پاسى از شب را براى نماز برخيزد، امّا خوابش برد، جز اين كه خوابش صدقه‌اى باشد كه خداوند آن را از طرف او بدهد و ثواب نيّتى كه كرده است، برايش منظور گردد".
منتخب ميزان الحكمة- كنزالعمّال: ٢١٤٧٥
پيامبر خدا(ص) فرمود: "همانا خداوند مباهات مي‌کند به بنده‌اي که نماز شب را در روز قضا کند مي‌فرمايد: اي فرشتگان من بنده‌ي من قضا مي‌کند چيزي را که بر او واجب نکرده‌ام گواه باشيد که من او را آمرزيدم."
بحارالانوار، ج 87، ص 202
تأثيرات و نتايج نماز شب و بعضي از علل محروميت از آن:
پيامبر خدا(ص) فرمود: "کسي که بيش‌تر نماز شب بخواند هنگام روز زيبا و نوراني‌ست."
نهج الفصاحه، ص 580
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز شب براي صاحبش چراغي‌ست در تاريکي قبر."
بحار الانوار، ج 87، ص 161
پيامبر خدا(ص) فرمود: "برشما باد به اقامه‌ي نماز شب، زيرا نماز شب سنتي‌ست از پيامبرتان رسول الله(ص). نماز شب عادت و رسم صالحان و پاکان است که قبل از شما بودند و نماز شب موجب طرد و دفع بلا و بيماري‌ها و دردها از بدن شما مي‌باشد."
تفسير صافي، ص 265
پيامبر خدا(ص): "بر شما باد به شب‌زنده‌دارى كه آن شيوه‌ي شايستگان پيش از شماست. و شب‌زنده‌دارى مايه‌ي تقرّب به خدا و بازداشتن از گناه است" .
منتخب ميزان الحكمه- كنز العمّال، ٢١٤٢٨
امام على(ع): "شب‌زنده‌دارى مايه‌ي سلامت بدن و خشنودى پروردگار عزوجل و قرار گرفتن در معرض رحمت خدا و چنگ زدن به اخلاق پيامبران است" .
منتخب ميزان الحكمه- البحار ٨٧ / ١٤٣ / ١٧
امام صادق(ع) فرمود: "هر آينه مردي مرتکب گناهي مي‌شود و در نتيجه از نماز شب محروم مي‌گردد."
ميزان الحکمه، ج 5، ص 422
امام صادق(ع) فرمود: "چه بسا مردي به وسيله‌ي گفتن دروغي از فيض انجام و اقامه‌ي نماز محروم مي‌شود."
بحار الانوار، ج 74، ص 316
اهميت نماز جماعت:
پيامبر خدا(ص) فرمود: "هنگامي که اذان نماز را شنيدي هر چه سريع‌تر به مسجد بيا، گرچه سينه‌خيز باشد."
کنز العمال، ج 7، ص 548
پيامبر خدا(ص) فرمود: "صف‌هاي نماز جماعت، همانند صف‌هاي فرشتگان در آسمان چهارم است."
مستدرک الوسائل، ج 1، ص 488
پيامبر خدا(ص) فرمود: "در فضيلت، نماز جماعت بيست و پنج برابر نماز فرادي مي‌باشد."
وسائل، ج 5
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز انسان در جماعت بهتر است از نمازي که چهل سال در خانه‌اش خوانده شود. عرض کردند: يا رسول الله نماز يک روز؟ فرمود: بلکه يک نماز."
وسائل الشيعه، ج 5، ص 374
از حضرت رضا(ع) نقل مي‌شود: "علت تشريع نماز جماعت آن است که اسلام و توحيد و بندگي و اخلاص به خداوند متعال در معرض ديد عموم و ظاهر و مشهور در ميان مردم باشد."
وسائل الشيعه،ج 5، ص 372
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نشستن در مسجد به انتظار نماز، عبادت است، تا زماني که [عملي ] آن را تباه نسازد."
اصول کافي، 357،2
نماز جمعه و تأثيرات آن:
پيامبر خدا(ص) فرمود: "نماز جمعه حج فقرا است."
ميزان الحکمه، ج 5، ص 427
امام صادق(ع) فرمود: "هيچ قدمي نيست که در راه نماز جمعه برداشته شود، مگر آن‌‌كه خدا بدن نمازگزار را بر آتش حرام مي‌سازد."
وسائل الشيعه، ج 5، ص 3
پيامبر خدا(ص) فرمود: "هر روز جمعه براي شما ثواب يک حج و يک عمره است؛ حج شما شتاب و مبادرت به نماز جمعه، و عمره‌ي شما انتظار اقامه‌ي نماز عصر پس از نماز جمعه است."
کنز العمال، ج 7، ص 737
علي(ع) فرمود: "در محضر خداوند براي شش گروه ضمانت بهشت نموده‌ام، يکي از آنان کسي‌ست که به قصد نماز جمعه از منزل خارج شده سپس فوت نموده است."
وسائل الشيعه، ج 5، ص 11
سبک شمردن نماز:
امام صادق(ع) فرمود: " هرگاه کسي نماز خود را سبک ادا کند، خداوند تبارک و تعالي به فرشتگان خود مي‌گويد: آيا به اين مرد نمي‌نگريد؟ گويا تصور مي‌کند حاجات او از درگاه ديگران بر آورده مي‌شود. آيا نمي‌داند که هر حاجتي به دست من روا مي‌گردد؟"
گزيده‌ي اصول کافي، ج 2، ص 188و ميزان الحکمه، ص 3137
امام باقر(ع) فرمود: "با حال کسالت و تنبلي و چرت و سنگيني معده نماز مکن که چنين نمازي از نوع تباهي‌هاي نفاق است (زيرا چنين کسي آمادگي جسمي و روحي را براي حضور در محضر حضرت رب ندارد، و با اين حال، منافقانه وانمود مي‌سازد که براي نماز آمادگي دارد)."
مستدرك سفينه البحار الانوار، ج 6، ص 331
امام باقر(ع) فرمود: "روزي پيامبر خدا(ص)، در مسجد نشسته بود که مردي وارد شد و براي نماز برخاست، ولي رکوع و سجودش را به طور کامل به جا نياورد. پيامبر فرمود: مانند نوک زدن کلاغ، نوک زد. اگر او بر اين حالت و اين گونه نماز بميرد، قطعاٌ بر غير از آيين من مرده است."
اصول کافي، ج3، ص 268
امام صادق(ع) فرمود: "همانا پيامبر [خدا](ص) پشت سر صداي رگ شکستن شنيد که مردي انگشتان خود را در نمازش شکست. زماني که نمازش به پايان رسيد، پيامبر [خدا](ص) فرمود امّا بهره‌ي او از نمازش همان اندازه است."
اصول کافي، ج3، ص365
امام باقر(ع) فرمود: "نمازت را سبک مشمار، زيرا پيامبر(ص) در هنگامي که در گذشت فرمود از [پيروان] من نيست هرکس که نمازش را سبک بشمارد."
اصول کافي، ج3، ص 269
محّمدبن فضيل گويد: از بنده‌ي شايسته [امام کاظم](ع) درباره‌ي گفتار خداي عزّوجلّ پرسيدم "آنان کساني هستند که در نمازشان سستي مي‌ورزند"، [امام(ع)] فرمود: آن [سستي ورزيدن]، ضايع کردن [نماز] است."
اصول کافي، ج3، ص 268
ابوبصير گويد: امام موسي کاظم(ع) فرمود: "آنگاه که وفات پدرم [امام صادق(ع)] فرارسيد، به من فرمود: "اي پسرم! به راستي، هر کس نماز را سبک شمارد، به شفاعت ما نخواهد رسيد."
اصول کافي، ج3، ص 270
از امام صادق(ع) پرسيدند که سهل‌انگاري در نماز يعني چه؟ فرمود: "معنايش اين است که کار دنيايش را بر آخرتش مقدم مي‌دارد. اول ناهار يا شام مي‌خورد، بعد نماز مي‌خواند. نماز برايش سنگيني است (قرآن کريم، سوره بقره، آيه 45)
جهاد با نفس، استاد مظاهري، ج 1، ص 73
پيامبر خدا(ص) فرمود: "براي ايستادن به نماز، شکم و پشت‌هاي خود را سبک کنيد و از پرخوري بپرهيزيد."
جامع الصغير سيوطي، ج 1، ص605، حدي 3922
موانع پذيرفته شدن نماز:
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: "هر كه از مرد يا زن مسلمانى غيبت كند، خداوند تعالى تا چهل شبانه روز، نه نمازش را مى‌پذيرد و نه روزه‌اش را ، مگر اين كه غيبت شونده او را ببخشد" .
منتخب ميزان الحكمة- جامع الأخبار ٤١٢ / ١١٤
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: "كسى كه شراب بخورد، تا چهل روز نمازش به حساب آورده نمى شود" .
منتخب ميزان الحكمة- علل الشرائع ٣٤٥ / 1
امام على عليه السلام: "بنگر كه با چه (جامه و لباسى) نماز مى‌خوانى؛ اگر آن را از راه درست و حلال به دست نياورده باشى، مقبول نيست".
منتخب ميزان الحكمة- بشارة المصطفى، ٢٨
پيامبر خدا(ص) فرمود: "خداوند را در فضاي بيت المقدس فرشته‌اي‌ست كه هر شب ندا مي‌دهد هر كس از مال حرام بخورد مستحب و واجبي از او پذيرفته نمي‌شود."
محجه البيضاء، 3 / 204
پيامبر خدا(ص) فرمود: "كسي كه لباسي را به ده درهم خريد، اگر در پول آن لباس درهمي از حرام باشد، خداوند در آن لباس نمازي را نخواهد پذيرفت."
محجه البيضاء، 3 / 204
امام صادق(ع) فرمود: "کسي که در پاکي [وضو] و نمازش سستي ورزد، خيري براي امر آخرتش در او نخواهد بود."
اصول کافي، 85،5
امام صادق(ع) فرمود: "چه بسا مردي که پنچاه سال نماز خوانده باشد و حتي يک نماز او را خدا نپذيرفته باشد. ناگوارتر از اين چه خواهد بود؟ به خدا سوگند، شما خود در ميان همسايگان و ياران‌تان، کساني را مي‌شناسيد که اگر نمازشان را به خاطر تکريم و احترام شما بخوانند، شما نمازشان را پذيرا نمي‌شويد که چرا در اداي تکريم و احترام شما سهل‌انگاري و بي‌اعتنائي کرده‌اند. خداوند عزت، جز طاعت نيک و شايسته، هيچ طاعتي را نمي‌پذيرد، تا چه رسد به اطاعت بي‌ارج و بي‌بها."
گزيده اصول کافي، ج 2، ص 188
كاوشگران نور
بازگشت
Share
|
