مقاله: دل آرام گيرد به ياد خدا

از آثار و نتايجي كه ذكر و ياد خدا در بردارد موارد بسياري را مي‌توان شمرد. اما خداوند يكي از اثرات مهم ذكر را اطمينان قلب بيان فرموده است. در قرآن كريم نيز آمده است:

"آگاه باشيد كه دل‌ها به ياد خدا آرامش مي‌يابد."⁽¹⁾

آرامش و اطمينان قلب يكي از نيازهاي ضروري بشر است، و هر انساني خواهان آن مي‌باشد. اما متأسفانه اضطراب، تشويش و افسردگي از بزرگ‌ترين بيماري‌هاي عصر حاضر به حساب مي‌آيند، كه نه تنها سبب ايجاد اختلالات روحي مي‌شوند، بلكه داراي اثرات منفي بر روي جسم نيز هستند. با توجه به عواقب و پيشامدهاي نامطلوب ناشي از  اضطراب‌ و فشارهاي روحي، بد نيست كه به دنبال منشاء آن باشيم و علل و عوامل مربوط به آن را تا حدودي بشناسيم.

همان‌طور كه گفته شد آرامش طلبي از نيازهاي ضروري ما انسان‌ها است و ريشه در فطرت و سرشت ما دارد. به همين دليل هم وقتي به زندگي اكثر افراد نگاه مي‌كنيم، مي‌بينيم كه هدف بسياري از كارهاي آنان رسيدن به آرامش است. همه‌ي ما در طول زندگي خود تلاش مي‌كنيم تا به آرامش برسيم. اما به دليل ديدگاه‌هاي متفاوتي كه نسبت به زندگي داريم طبيعتاً براي رسيدن به آن، راه‌هاي مختلفي را برمي‌گزينيم.

از جمله مي‌بينيم كه عده‌اي آرامش را در سرمايه و رفاه ماديِ بيشتر و يا در كسب مقام و شهرت مي‌دانند به همين دليل هم براي خواسته‌ي خود تلاش زيادي مي‌كنند و براي رسيدن به آن دست به هر كاري مي‌زنند. و نيز بسيار ديده شده كه عده‌اي به دنبال مُسكن‌هايي مانند مشروبات الكلي و مواد مخدر مي‌باشند و به آن پناه مي‌برند كه آن هم كاملاً موقتي و كاذب است. اكثر ما در جستجوي آرامش و رضايت راه‌هاي مختلفي  را دنبال مي‌كنيم، اما آرامشي كه از اين طرق به دنبال آن هستيم، مانند سرابي در بيابان است، از دور آن را مثل آب مي‌بينيم، ولي وقتي كه به آن نزديك مي‌شويم در آن‌جا آبي پيدا نمي‌كنيم. مي‌توانيم صادقانه از خود بپرسيم كه آيا به راستي تا كنون آن را يافته‌ايم؟

روانشناسان درباره‌ي علل اضطراب و نگراني مطالب زيادي ارائه داده‌اند. آنها ترس را از جمله عوامل مهم در ايجاد آن مي‌دانند. فكر مي‌كنيد كه ريشه‌ي ترس‌هاي ما از چيست؟ ترس از مرگ، ترس از شكست، ترس از فقر، ترس از ضعف، ترس از حرف مردم و ترس از محروميت‌هاي گوناگون. آيا جز اين است كه همه‌ي اينها ناشي از فقدان توجه به پروردگار متعال و ياد اوست؟

در اين رابطه، قرآن كريم تنها نسخه‌ي شفابخش اضطراب را ياد خدا، و تنها راه رسيدن به آرامش حقيقي و چيره شدن بر ترس، نااميدي و ضعف‌ها را ارتباط با سرچشمه‌ي قدرت الهي مي‌داند، چرا كه با درك حضور خداوند در زندگي خود هيچ قدرتي را وراي او نخواهيم يافت.

امروزه با مطالعه و تحقيقات انجام شده، توجيه علمي كافي بر اين عقيده نيز وجود دارد. نمونه‌اي از آن را مي‌توان طبق نتايج حاصل از تحقيقي كه درکالج پزشکي دانشگاه ويرجينيا صورت گرفته است، ذکر کرد؛ براساس اين تحقيق افرادي که داراي اعتقادات واقعي به قدرت الهي هستند کمتر به افسردگي شديد مبتلا مي‌گردند، در بين آنها اعتياد به مواد مخدر و مشروبات الکلي کمتر ديده مي‌شود، و در كل از سطح سلامتي بالاتري برخوردارند و ازدواج‌هاي با ثبات‌تري نيز دارند.⁽²⁾

روشن است كه هر چه بيشتر ياد خدا باشيم شجاعت و شهامت  بيشتري را نيز تجربه مي‌كنيم، چرا كه شجاعت نشانه و نمادي از حضور خداوند و ارتباط با اوست. بنابراين وقتي که  ترس و ضعف به ما روي آورد نشان دهنده‌ي آن است كه در آن لحظه از ياد خدا غافل شده‌ايم.

كسي كه ارتباطي محكم با پروردگار خود دارد در زندگي بدون ترس، تشويش و نگراني پيش مي‌رود و مي‌داند هر چه برايش روي دهد بهترين است. هنگامي‌كه ترس بر ما مسلط مي‌شود مي‌توانيم  از طريق نام‌هاي خداوند او را بخوانيم، و در آن لحظه او را به كمك بطلبيم و حضور پروردگار را به خود، يادآوري كنيم، و بدانيم كسي كه مي‌خوانيم‌اش، بي‌ترديد به ياري ما خواهد آمد.⁽³⁾

از امام صادق(ع) روايت شده است كه مي‌فرمايد:

"به درستي دل آدمي از درون، هر آينه در حركت و جولان است (مضطرب مي‌باشد، و در حقيقت) خواهان حق است پس آن‌گاه كه به حق رسد، آرامش و قرار گيرد.⁽⁴⁾

1- رعد: 28

2- فصلنامه يوگا پيام مهر، شماره بيست و پنجم، پاییز 1385، مقاله‌ي تحقیقات پزشکی در دعا درمانی

3- با خالق هستي، جي.پي.واسواني

4- كافي، ج2، ص421

بازگشت

Share